De zomer is in volle gang, en daarmee grijpen we – zoals elk jaar – naar meer of minder beproefde diëten. Intussen zijn we ons er niet allemaal van bewust hoe gevaarlijk onze voedingsplannen voor onze gezondheid kunnen zijn. Agnieszka Piskała, een voedingsdeskundige, vertelt wie de voeding in Polen controleert, of de controle voldoende is, en waarom er zoveel risico’s kleven aan algemeen gevolgde diëten.
- Instellingen en voedingskwesties
- Hoe is het in Polen
- Waarom voeding schadelijk kan zijn
- Luisteren de Fransen naar de voedingsadviezen van de staat?
- Poolse aanpak van diëten
Instellingen en voedingskwesties
Uit onderzoek van TNS OBOP blijkt dat 47-51 procent van de volwassen Polen aan overgewicht of obesitas lijdt. Dit probleem werkt de ontwikkeling van voedingsgerelateerde ziekten in de hand, waarvan de behandeling een groot deel van de begrotingsuitgaven opslokt. In verhouding tot de omvang van het probleem zijn er nog steeds te weinig educatieve campagnes gewijd aan het onderwerp goede voeding – zodat zij een beslissende invloed zouden kunnen hebben op de verbetering van de voeding van de Poolse samenleving op de lange termijn. En helaas zijn de statistieken steeds alarmerender”, zegt Agnieszka Piskała.
– In Frankrijk bijvoorbeeld was men er vele jaren geleden van overtuigd dat het veel voordeliger is te investeren in het aanleren van gezonde eetgewoonten dan later ziekten te behandelen die het gevolg zijn van slechte voeding. Het Franse bureau voor voedselveiligheid heeft onlangs de populairste afslankdiëten in Frankrijk (en elders) in het kader van een preventief dieet geanalyseerd, zodat de natie een objectieve beoordeling van hun doeltreffendheid en gevolgen kan krijgen. Dit is de eerste keer dat een overheidsinstantie zich uitspreekt over diëten en de mythes erover – met name over de gunstige effecten ervan op de gezondheid – ontkracht. Een jaar durende studie toonde aan dat van de 15 onderzochte diëten, waaronder: Ducan’s, Montignac’s, Fricker’s, Mayo’s, Cohen’s, Atkins’, kool dieet, Californisch dieet en citroen detox, veroorzaken zonder uitzondering een verstoring van het evenwicht van vetten, koolhydraten en eiwitten, alsmede van vitaminen en micronutriënten. De door de Franse onderzoekers aangekondigde conclusie is er één: diëten mogen niet alleen worden gebruikt, en alleen na raadpleging van een arts.
Hoe is het in Polen
Onderzoek naar de voeding van de Polen wordt onder meer verricht door het Instituut voor Voedsel en Voeding in Warschau. – Helaas beschikt het instituut niet over voldoende middelen om geavanceerde analyses uit te voeren, de resultaten daarvan vervolgens bekend te maken en eventueel passende maatregelen te nemen om de Polen op te voeden en hun mentaliteit ten aanzien van voeding te veranderen, benadrukt Agnieszka Piskała.
Bovendien geven veel levensmiddelenbedrijven zelf opdracht aan onderzoeksbureaus om veranderingen in de eetgewoonten van de Polen voortdurend te analyseren. – Het doel is na te gaan hoe zij zich de laatste jaren hebben ontwikkeld en welke gevolgen dit heeft gehad voor de gezondheid en het welzijn van de samenleving. Helaas stemmen de resultaten van deze studies niet optimistisch. De Polen eten te veel en te weinig vet, en hun voeding bevat te weinig volle granen, groenten en fruit. Tot overmaat van ramp hebben we over het algemeen een goede mening over ons gewicht, vinden we dat we “gezond” of “tamelijk gezond” eten en voelen we niet de behoefte onze huidige gewoonten te veranderen.
Waarom voeding schadelijk kan zijn
Het woord “dieet” wordt ondubbelzinnig geassocieerd – met gewichtsverlies – en het wordt over het algemeen behandeld als een overgangsperiode in plaats van een idee om de eetgewoonten voorgoed te veranderen. Agnieszka Piskała voegt toe: – Wat alle diëten kenmerkt is de belofte van snelle, spectaculaire resultaten, waarin we onvoorwaardelijk geloven. Dus brengen we veel offers in de strijd om ons gewicht laag te houden. Helaas veroorzaakt elke plotselinge verandering in onze eetgewoonten – meestal tegen de regels van een gezonde, evenwichtige voeding in – een ernstige verstoring van het evenwicht in ons organisme. Als we het zo behandelen, zal het ons vroeg of laat een hoge prijs betalen.
Dit wordt bevestigd door de resultaten van Franse studies. 80% van de geanalyseerde diëten heeft een eiwitinname die veel hoger ligt dan de aanbevolen normen. Er is ook veel te veel vet en natrium (in sommige diëten meer dan twee keer de aanbevolen hoeveelheid). De door de Europeanen gebruikte voedingsschema’s voorzien niet in de behoefte aan calcium, vitamine C of D. Het gevolg is bijvoorbeeld een afname van de botmineralisatie, die – als gevolg daarvan – tot talrijke breuken kan leiden. Een dieet met weinig koolhydraten en vezels bevordert dan weer de incidentie van colorectale kanker.
Tot de populairste diëten die een revolutie teweeg hebben gebracht op het bord van de Polen behoren:
- Kopenhagen Dieet – voornamelijk gebaseerd op koffie, spinazie en eieren. Het gebruik ervan draagt bij tot ernstige tekorten aan vele vitaminen, mineralen en vezels.
- Atkins-dieet – waarbij koolhydraten, de basisenergiebrandstof voor het lichaam, volledig worden geëlimineerd. Het veroorzaakt een snelle terugkeer naar het oorspronkelijke gewicht na het einde van het dieet.
- Kwasniewski dieet – vetrijk, het gevolg is een gevaarlijke toename van cholesterol en triglyceriden in het bloed.
- Dukan dieet – hoog eiwitgehalte, leidt gemakkelijk tot verzuring, constipatie en nierproblemen.
Luisteren de Fransen naar de voedingsadviezen van de staat?
– In Frankrijk hebben overheidsinstellingen een relatief sterke invloed op de houding van het publiek ten opzichte van het onderwerp voeding. Hun activiteit is gewoon overtuigend. In het geval van de bovengenoemde aanpak van het Franse bureau is het voordeel de objectiviteit van de deskundigen die de verschillende diëten die de Fransen volgen onder de loep hebben genomen. Natuurlijk is het aan de burgers om te beslissen. Zeker, de resultaten van de analyse zullen sommigen tot nadenken stemmen. Er zullen ook mensen zijn die niet overtuigd zijn en zelfs bereid zijn hun gezondheid op te offeren om het figuur van hun dromen te bereiken. – Toch kreeg de Franse samenleving de kans om over diëten te leren, niet alleen vanuit het aspect van hun gunstige invloed op het figuur (die altijd wordt meegedeeld), maar ook vanuit het negatieve, schadelijk voor de gezondheid, voegt Agnieszka Piskała eraan toe.
Poolse aanpak van diëten
– Polen willen net zo graag afvallen als de Fransen, hoewel deze trend bij ons een fluctuerend karakter heeft. In de voeding van de Poolse samenleving zijn perioden van verhoogde belangstelling voor diëten zichtbaar – dat zijn natuurlijk de naderende lente, dan de zomerperiode, de periode vóór de feestdagen, en natuurlijk de carnavalstijd. – Hoewel de belangstelling voor diëten op zich een positief teken is, wijst de seizoensgebondenheid helaas op een verlangen om snel gewicht te verliezen (wat resulteert in een terugkeer naar het oorspronkelijke gewicht). In Polen wordt over diëten nog maar zelden gedacht in een context van lange termijn – de ontwikkeling van geschikte eetgewoonten voor ons lichaam op een permanente basis. Zelfs de nieuwjaarsvoornemens in verband met gezond eten, hoewel gespreid over de komende 365 dagen, worden midden januari al geschiedenis. Intussen is niets zo bevorderlijk voor ons als de regelmatige consumptie van evenwichtige maaltijden die zijn aangepast aan de behoeften van ons lichaam. Het is een dieet voor goed, voor het leven! Daarom is het echt de moeite waard – besluit Agnieszka Piskała. .